Baselworld 2019, một trong những triển lãm thương mại đồng hồ quan trọng nhất thế giới, đã kết thúc vào ngày hôm nay sau một năm, mà theo tôi đánh giá, là khá thành công với những sự kiện lịch sử đáng nhớ. Sự bấp bênh và không chắc chắn đã bao trùm ngành công nghiệp đồng hồ cao cấp trong những năm gần đây, và nạn nhân không may mắn của nền công nghiệp đang có sự chuyển mình này chính là những tổ chức truyền thống (ví dụ như triển lãm thương mại). Mấu chốt của những thử thách dành cho triển lãm thương mại đồng hồ là vai trò của họ trong việc tạo cơ hội kinh doanh cho những nhãn hàng tham gia.

Baselworld – Một triển lãm thương mai cho một ngành công nghiệp đang chuyển mình

Không còn là một nơi để tạo cơ hội cho những doanh nghiệp và nhà bán lẻ gặp gỡ những nhà chế tạo đồng hồ cao cấp đến từ Thụy Sĩ để mua sản phẩm bán trên toàn thế giới, vai trò của một triển lãm thương mại đồng hồ đã có nhiều đổi thay trong thời đại kĩ thuật số. Khi giao tiếp quốc tế đã trở thành điều thông thường trong việc thỏa thuận, triển lãm thương mại không chỉ xoay quanh cơ hội để kinh doanh, mà dần chú trọng hơn tới cơ hội để gặp gỡ, kết nối, học hỏi – và quan trọng nhất, chính là để chia sẽ.

BaselWorld, như SIHH (và ở một góc độ nào đó, tất cả những sự kiện đồng hồ nhỏ trên thế giới), đều trải qua sự tụt dốc trong số lượng người tham gia bởi ngành công nghiệp đồng hồ đang ngày càng cứng cáp, chứ không hề do sự xuống cấp trong chất lượng của các triển lãm (như một vài người đã nói). Một ví dụ rõ ràng là sự giảm xút trong số lượng các đơn vị truyền thống tại Baselworld những năm gần đây. Nếu bạn để ý kĩ đến những số liệu, bạn sẽ thấy rằng, những đơn vị truyền thông truyền thống chuyên đưa tin về ngành công nghiệp đồng hồ vẫn tham gia đều đặn triển lãm. Những người ngừng tham gia đa phần là những người đưa tin từ các đơn vị truyền thông đại trà – không đến với Baselworld với mục đích tìm hiểu sâu về những sản phẩm mới, mà vì để giúp đỡ cho bộ phận quảng cáo. Việc cắt giảm chi phí quảng cáo của các nhãn hàng cho các báo xuất bản truyền thống, tất nhiên sẽ dẫn đến việc số lượng các nhà báo được cử đến triển lãm không còn nhiều như trước.

Tương tự, những nhãn hàng đang gặp khó khăn trong việc bán đủ lượng đồng hồ cho thị trường cũng ngừng tham gia các triển lãm thương mại như Baselworld vì không còn đủ tự tin rằng, việc gặp gỡ các người bán và giới truyền thông sẽ cứu vớt những con số đang tụt dốc của họ. Cuối cùng, sự giảm trong ngân sách sẵn có của những nhà bán lẻ cũng khiến ít nhãn hàng kinh doanh được hơn. Ngoài ra, đội ngũ của rất nhiều nhãn hàng đồng hồ, nhà bán lẻ và đơn vị truyền thông không còn đông đúc như trước, nhìn chung, là do sự bất ổn của kinh tế và sự giảm xút trong đầu tư về mặt nhân sự của các công ty liên quan. Bởi lẽ, khi những công ty làm việc về đồng hồ cảm thấy mơ hồ trước tương lai, số lượng nhân viên của đội ngũ không còn nhiều, dẫn đến việc không có thời gian cho nhân viên dành ra một tuần rời bỏ công việc văn phòng để tham dự một triển lãm thương mại.

Baselworld, như một tổ chức, trân trọng những giá trị của nền công nghiệp đồng hồ và đầu tư hết mình để liên tục cập nhật và cải tiến cơ cấu của Basel, kết thúc năm 2019 với một triển lãm thương mại xoay quanh chủ đề chính là Thụy Sĩ, những người tổ chức hứa hẹn sự kiện năm 2020 sẽ còn thành công hơn. Tôi đã đề cập đến điều này rất nhiều lần trong các cuộc phỏng vấn, nhưng tôi muốn nhắc lại rằng Baselworld 2019 là lần Baselworld có quy mô lớn nhất, thoải mái nhất và hiệu quả nhất trong sự nghiệp của tôi với ngành đồng hồ. Tôi đã chẳng để ý để sự vắng mặt của Tập đoàn Swatch và các nhãn hàng con của tập đoàn này.

Tất nhiên, điều được bàn tán nhiều nhất tại Baselworld 2019 lần này chính là việc tập đoàn đồng hồ Thụy Sĩ này rút danh sách các nhãn hàng (Omega, Longiness, Tissot, Breguet và hơn nữa) ra khỏi triển lãm, dù không có bất kì một kế hoạch thay thế nào. Mọi người đã lo sợ rằng khi thiếu vắng tập đoàn Swatch và những công ty nhỏ khác sẽ khiến Baselworld sẽ không còn trọn vẹn. Viễn cảnh được đưa ra là điều dễ hiểu, tuy nhiên vẫn có phần thiếu hợp lý. Tôi không hề nghĩ rằng, Baselworld sẽ biến mất chỉ vì thiếu đi sự tài trợ đến từ tập đoàn Swatch. Hơn thế, khi một tập đoàn lớn như vậy rút khỏi triển lãm, điều này tạo cơ hội nhiều hơn cho những nhãn hàng nhỏ khác ở Baselworld, dẫn đến sự tái đầu tư cao hơn từ những người tham gia triển lãm. Tập đoàn Swatch đã tổ chức cuộc gặp gỡ với những nhà bán lẻ được mời (mà không phải các đơn vị truyền thống) ở Zurich, cách Basel khoảng 1,5 giờ đi tàu. Mặc dù tập đoàn Swatch chưa đưa ra kế hoạch nào về cách giao tiếp với truyền thông thế giới trong tương lai, tôi và một số người khác nghĩ rằng, tập đoàn này sẽ trở lại Baselworld trong tương lai.

Lần này, Baselworld đã tận dụng xuất sắc khoảng không gian trước đây dành cho những nhãn hàng của tập đoàn Swatch trong tầng một quan trọng của triển lãm. Những xầm xì về việc ưu tiên đặt gian hàng hay những mối thù giữa các nhãn hàng, hầu như không còn được đề cập trong Baselworld 2019. Có thể vì mọi người, nhìn chung, đều bình tĩnh và nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Có lẽ sự vắng mặt của tập đoàn Swatch đã khiến mọi người nhận ra, một Baselworld với không khí thoải mái chính là một Baselworld mang lại hiệu quả cao nhất.

Điều tôi thích nhất ở Baselworld năm nay chính là có rất nhiều không gian để ngồi và chuyện trò. Không gian của các gian hàng thường nhỏ và bị giới hạn. Nếu mục tiêu của một triển lãm thương mại là để gặp gỡ và thảo luận trực tiếp với đối tác đến từ nhiều nơi trên thế giới thì cách bố trí trước đây của triển lãm chưa tạo điều khiện thuận lợi của những cuộc đối thoại. Baselworld 2019 mang đến nhiều cơ hội để các doanh nhân có thể thoải mái ngồi và thảo luận về các thỏa thuận, ngược lại với cảnh phải chạy vòng quanh từ cuộc đối thoại này sang cuộc đối thoại khác mà không chốt được vấn đề nào trước đây. Mặc dù 2019 đánh dấu một nốt trầm trong ngành công nghiệp đồng hồ cao cấp nói chung, nhưng theo nhiều cách, tôi tin rằng sau khi chạm đáy chính là thời khắc tăng trường trở lại. Đây là cơ hội tốt nhất mà Baselworld có được để tạo dựng lại hình ảnh của mình và mang lại nhiều giá trị hữu ích hơn đến những người tham gia và trưng bày – trong một thế giới kĩ thuật mà sự giao tiếp mặt đối mặt là điều thiết yếu tạo nên giá trị độc đáo của những địa điểm và tổ chức như Baselworld.

Xu hướng đồng hồ tại Baselworld 2019

Ngành công nghiệp đồng hồ đang cố gắng hết mình để đạt được sự ổn định về mặt tài chính, cũng như sẵn sàng cho sự biến động khôn lường của thị trường trong tương lai. Xuất thân từ lĩnh vực ngân hàng với những quyết định rất bảo thủ, đây là hiện thực mà nhiều nhà quản lý nhãn hàng chật vật để đối mặt. Thế nhưng, những điều ở trên có ý nghĩa gì với xu hướng sản phẩm ở thị trường sắp tới?

Trước hết, ta cần hiểu rằng, Baselworld không còn là một nơi để các nhãn hàng tham gia giới thiệu tất cả các sản phẩm mới trong năm sắp tới. Đối mặt với áp lực liên tục phải đổi mới, rất nhiều nhãn hàng tại Baselworld 2019 không đưa ra bất kì thông nào về sự ra mắt các sản phẩm mới trong 2019 và sau đó. Tuy vậy, chúng tôi vẫn có được cái nhìn sâu sắc về những loại đồng hồ chuẩn bị được tung ra, cũng như cách các nhãn hàng sử dụng sự sáng tác và nguồn lực của họ để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Một trong những thay đổi thú vị của ngành công nghiệp đồng hồ, mà tôi quan sát được, chính là ở cách các sản phẩm mới được tiếp nhận. Tuy đây không phải một sự thay đổi mang tính toàn cầu, nhưng đa phần các mẫu đồng hồ mới hiện nay phản ánh lại sự mong muốn và thói quen của khách hàng, không còn phụ thuộc vào những suy nghĩ sáng tạo độc lập của người nghệ sĩ hay người thiết kế của hãng. Tất nhiên, ngành công nghiệp đồng hồ (tương tự như ngành công nghiệp thời trang) luôn luôn cố gắng để sản xuất những sản phẩm phù hợp với sở thích của khách hàng. Tôi khá chắc rằng, 80% số quyết định về sản phẩm hiện nay, thậm chí hơn thế, là tạo ra những chiếc đồng hồ tạo được cảm giác đồng điệu thân thuộc với người mua.

Một ví dụ điển hình cho điều này là cách mà các nhãn hàng đáp lại sự nổi tiếng ngày càng tăng lên của những chiếc đồng hồ thanh lịch, nhưng vẫn đậm chất thể thao hay đồng hồ thép với vỏ đồng hồ tương thích với dây đeo. Sự phát triển nhanh chóng của đồng hồ thể thao thép Rolex và Patek Philippe Nautilus đã khiến những công ty khác (ở mọi mức độ giá) đồng loạt tung ra phiên bản riêng của họ cho đồng hồ nam “tinh tế” (tạm dịch: men’s “bracelet watch”). Gerald Genta đã mở đầu xu hướng này vào những năm của thập niên 70 và ngày nay không có hoài nghi nào về giá trị của một chiếc đồng hồ với ngoại hình nổi bật và nguyên liệu không phải kim loại (đồng nghĩa với nó mang dáng vẻ đặc trưng của một nhãn hàng). Rất nhiều công ty có những câu trả lời riêng cho câu hỏi “Nautilus hay Royal Oak”, nhưng điều này không nhất thiết sẽ dẫn đến sự bắt chước, tương đồng (mặc dù cũng có không ít điều để bàn luận về vấn đề này). Nhưng nhìn chung, vẫn là một chiếc đồng hồ thường lệ với phần dây đeo đồng bộ, phù hợp để đeo mỗi ngày hay cho những dịp trang trọng. Đây chắc chắn là một xu hướng mà tôi đã thấy rất nhiều, và tôi tin rằng, khách hàng sẽ là những người được lợi nhất từ điều này.

Một xu hướng khác mà tôi để ý đến chính là sự quan trọng và đổi mới về màu sắc của đồng hồ. Một vài năm trước, chúng ta bắt đầu thấy nhiều hơn những chiếc đồng hồ (ở mọi mức giá) với muôn vàn màu sắc mới mẻ (ví dụ như mặt đồng hồ trắng hoặc đen). Xu hướng này bắt đầu với những màu sắc thể thao như cam, vàng, đỏ và bây giờ thì bạn có thể tìm được mọi màu bạn tưởng tượng được, nhưng được chú trọng nhất gần đây là xanh dương và xanh lá cây.

Tôi không chỉ đang nói về màu sắc của mặt đồng hồ, mà đang bao gồm cả vỏ đồng hồ và những bộ phận khác. Những chiếc đồng hồ cầu vồng mà hay được cho rằng chỉ dành cho phụ nữ và những người đồng tính nam giờ đây đã có những phiên bản rất nam tính. Tôi không thể vui hơn khi cuối cùng cũng có thể đeo những chiếc đồng hồ nhiều màu rực rỡ. Vậy chính xác thì điều gì đã mang đến ngọn gió đổi mới này?

Một lý do dễ nhìn thấy, việc thay đổi màu sắc tạo ra nhiều phiên bản để sản xuất dựa trên cùng một chủ đề. Thay vì phải tung ra những vỏ đồng hồ hay bộ máy mới, các nhãn hàng có thể thu hút sự chú ý với việc sử dụng màu sắc khác lạ. Hơn nữa, công nghệ “tô” màu áp dụng những phương thức mới và tiên tiến đang là điều được ngành công nghiệp đồng hồ quan tâm để tạo sự hứng thú cho khách hàng. Cụ thể hơn, tôi tin rằng lý do quan trọng nhất tạo nên sự nổi tiếng của những chiếc đồng hồ màu sắc nằm ở khả năng khẳng định tính cá nhân mạnh mẽ và táo bạo mà chúng mang đến.

Giá trị của những chiếc đồng hồ vàng hay được đính những viên đá sang trọng là để thể hiện sự vững chắc về tài chính và thành công của người đeo. Những người đàn ông giàu có và tự tin sẽ luôn rạng rỡ khi mang trên người một chiếc đồng hồ như vậy. Thế nhưng, trong một nền kinh tế “tỉnh táo”, việc phô trương sự giàu có ngày càng trở nên khó chấp nhận, và thậm chí có thể gây nguy hiểm cho người đeo. Những chiếc đồng hồ màu sắc có thể tạo hiệu ứng thu hút tương tự những chiếc đồng hồ giá trị, nhưng lại không mang những định kiến xã hội gay gắt. Vì thế, trong thời đại mà con người mong muốn mình là trung tâm của sự chú ý nhưng không phải thông qua những phụ kiện “hào nhoáng”, đồng hồ với màu sắc rực rỡ chính là sự thay thế tuyệt vời cho đồng hồ vàng hay kim cương. Sự phổ biến của đồng hồ đồng cũng liên quan đến khái niệm này. Xu hướng làm đồng hồ từ hợp kim này (thật ra có rất nhiều loại đồng), bắt đầu như một cách để tạo sự khác biệt cho sản phẩm. Giờ đây, đồng hồ đồng đã trở nên nổi tiếng hơn bao giờ hết, theo tôi, đơn giản vì đồng nhìn từ xa khá tương tự vàng, nhưng lại ở mức giá thấp và hợp lý hơn.

Đồng hồ rực rỡ, nói chung, là những chiếc đồng hồ được tạo ra để thu hút ánh nhìn ở mức giá “thân thiện với túi tiền”. Một trong những chiếc đồng hồ yêu thích nhất của aBlogtoWatch theo phong cách này là Casio G-Shock MT-G “Lunar Rainbow” có mức giá 1000$, với phần kim loại được phủ bởi công nghệ IP tạo nên hiệu ứng màu cầu vòng cho cả vỏ đồng hồ. Một cách hiệu quả mà không hề cầu kì để tăng độ thu hút của bạn. Đặc điểm này đã tạo nên những sản phẩm chất lượng cao mà tôi chiêm ngưỡng được ở Baselworld 2019, và tôi kì vọng rằng xu hướng này sẽ tiếp tục trong những năm tới.

Những chiếc đồng hồ cổ điển là một xu hướng lì lợm ở lại, nhưng có nhiều lý do tốt cho điều này. Những nhãn hàng không thể dự đoán được xu thế của thị trường sẽ đơn giản quay lại những sản phẩm trước đây của họ và làm mới thiết kế đó để phù hợp với khách hàng hiện nay. Đây là một phần lớn của văn hóa hoài niệm, nhất là khi ngành công nghiệp giải trí không ngừng làm lại những điều cũ, thay vì sáng tạo. Những thiết kế của đồng hồ cổ điển cũng đơn giản hơn để sản xuất và mang tính ứng dụng cao hơn những mẫu thiết kế đồng hồ hiện đại. Nhiều nhãn hàng ngày nay không đầu tư vào việc nghiên cứu và phát triển để tạo ra những sản phẩm mới và hoạt động tốt, vì thế họ tiếp tục mượn lại những “bài học” xưa.

Tudor chắc hẳn là tâm điểm của sự tranh luận về đồng hồ cổ điển cho năm 2019, bởi chiếc đồng hồ mới duy nhất mà họ có là một phiên bản khác của một mẫu đồng hồ tiêu biểu họ sản xuất vào cuối những năm 60. Điều trớ trêu ở đây là, Tudor Black Bay P01 có rất ít những chi tiết thu hút ngoại trừ cho việc nó là một chiếc đồng hồ cổ, nên được những người sưu tầm và đam mê đồng hồ để ý đến. 2019 không phải là một năm chứng kiến nhiều sự mới mẻ và cải tiến ở Tudor, mặc dù đã có rất nhiều hi vọng rằng họ sẽ tiếp tục đáp ứng dòng sản phẩm đồng hồ cao cấp (tương tự như cách mà mọi người phụ thuộc vào Rolex, tập đoàn mẹ của Tudor).

 Những chiếc đồng hồ cổ điển được làm mới có khả năng thành công cao, nhưng công thức chung đang dần mất đi sự cuốn hút, chỉ ngoại trừ với những nhà sưu tầm đồng hồ. Nhìn chung, khách hàng đã nhanh chóng chuyển sang mong đợi những chiếc đồng hồ cao cấp có “chất riêng” hơn. Vì thế, việc đơn thuần lặp lại những sản phẩm trước đây không thể là một chiến lược lâu dài và trọn vẹn cho thành công trong năm 2019 và những năm sắp tới. Những nhãn hàng đồng hồ tất nhiên luôn cần học hỏi những người bài học quá khứ về thiết kế. Nhưng họ cũng nên cố gắng trong việc tạo ra những thiết kế mới lạ, thử nghiệm nhiều hơn với các chất liệu, màu sắc và kết cấu khác nhau. Cuối cùng, tương lai của những thiết kế đồng hồ nằm ở việc áp dụng những giá trị và phương thức thiết kế truyền thống trong hình dạng hiện đại hơn về mặt mỹ thuật và chất liệu.

Sự hợp lý trong giá cả là xu hướng cuối cùng mà tôi rất vui mừng rằng nó vẫn đang tiếp diễn. Ngày càng có nhiều mẫu đồng hồ được ra mắt với mức giá phù hợp với thị trường. Tôi còn đùa với một số đại diện của các hãng rằng, một số đồng hồ mà họ đang ra mắt (ở khoảng 4000$ và 10.000$) có thể dễ dàng mang mức giá gấp đôi ở một vài năm trước. Ở hầu hết các trường hợp, họ đều vui vẻ đồng tình với tôi. Hiện thực là ở một số thị trường như Trung Quốc, nơi mà sự tăng trường đến từ sự tích cực về giá cả, đã thay đổi tiếng nói của họ, khiến các nhãn hàng khác trên toàn thế giới hiểu rằng, giá bán cần thật sự thể hiện được giá trị thực của sản phẩm. Trong tương lai, tôi tin chắc rằng các nhãn hàng sẽ lại tìm cách để nâng giá, nhưng trong tương lại gần, đây là một khoảng thời gian tuyệt vời để tìm những chiếc đồng hồ giá trị khi nó chỉ ở mức giá vài ngàn đô.

Tôi bước ra khỏi Baselworld 2019 và cảm thấy muốn mua thêm nhiều đồng hơn nữa – một cảm giác mạnh mẽ hơn hẳn các năm trước. Có lẽ vì các nhãn hàng đã nhắm trước đến những khách hàng như tôi hoặc thiết kế và giá cả đã đạt độ hài hòa nhất trong 2019. Tôi đang mong chờ để thêm một vài chiếc đồng hồ mới được tung ra cho bộ sưu tập của mình. Chưa bao giờ tôi háo hứng như năm nay để trở lại Baselworld và xem những điều kì diệu mà ngành công nghiệp đồng hồ đang dành cho chúng ta.